Blog: Leiden we op tot eenheidsworst?

door Annemien van der Veen - van de Ploeg, senior adviseur

In het onderwijs zijn we druk bezig met flexibilisering en personaliseren. De leerling en student bepalen hun eigen pad in niveau en tempo om tussentijdse leerdoelen te behalen. Dat zou tot gevolg moeten hebben dat je jezelf leert kennen en ontdekt waar je talenten en obstakels liggen en dat er ruimte is voor versnellen en vertragen. Géén ‘one size fits all’ dus. Hoe verhoudt zich dat tot de aansluiting op een vervolgopleiding?

Cijferlijst, cv, relevante werkervaring, graduation statement…

De toelating tot wo- en hbo-opleidingen wordt steeds strenger. Aankomende studenten moeten al ruim voor inschrijving weten wat ze willen gaan studeren om ervoor te zorgen dat ze aan de selectiecriteria voldoen. Zo denken opleidingen dat cijfers een voorspellende waarde hebben. Een gemiddelde van een 8 voor bepaalde studies lijkt geen uitzonderlijke eis. Omdat de datum van inschrijving vervroegd is, wordt nu gekeken naar overgangscijfers van vier naar vijf (havo) of vijf naar zes (vwo). Ook is het heel gebruikelijk dat aankomende studenten een motivatiebrief in het Engels meesturen, een cv opstellen met werkervaring die aansluit op de studie van hun voorkeur en soms ook een graduation statement van de middelbare school waarin de school verklaart dat ze er vertrouwen in heeft dat de leerling zal slagen. De lat ligt dus behoorlijk hoog en de weg ernaar toe is smal.

Proef het leven

Maar hoeveel tieners weten al op hun vijftiende, zestiende wat ze later willen worden. Laat staan welke studie ze moeten kiezen. Is het realistisch om van deze jongeren die zichzelf nog volledig aan het ontdekken zijn te vragen om al zo serieus met hun toekomst bezig te zijn als er ook andere zaken als verliefdheden, sport, muziek en chillen met vrienden voor afleiding zorgen? Volgens mij heel nuttig als mensen niet helemaal binnen de lijntjes kleuren, maar hun grenzen opzoeken en leren hoe ze in een sociale context passen en vaardigheden leren als doorzettingsvermogen en omgaan met succes en tegenslag?

Uitgebluste jongeren

Geen wonder dat tieners en jongvolwassenen overspannen raken van de ratrace waar wij ze in praten. Het lijkt erop dat we opleiden tot eenheidsworst. Studenten moeten in een jasje passen dat de opleidingen hun voorhouden en als het niet past, pech gehad? Laten we daarmee niet heel veel talent liggen? Ik denk aan laatbloeiers die wat meer tijd nodig hebben om te weten waar hun passie ligt.

Nadruk op verschillen

Werd ik toch ineens heel blij van een artikel over Unilever die software gebruikt voor het aannemen van trainees. Waarom? Om het personeelsbestand diverser te maken. Unilever constateerde dat ze vooral mensen in dienst namen die op zichzelf en dus op elkaar leken, maar geen afspiegeling waren van de samenleving. Wel belangrijk, omdat Unilever producten maakt voor een breed publiek. Met de slimme software maken ze een eerste selectie van trainees die waarschijnlijk in het oude systeem niet waren geselecteerd. Het betekent dus dat bedrijven geen eenheidsworst willen, maar op zoek zijn naar mensen die unieke kwaliteiten, persoonlijkheden en achtergronden meebrengen en op deze manier aanvullend aan elkaar zijn. Gelukkig maar, want uit de marketing weten we toch al lang dat hoe meer producten op elkaar lijken des te belangrijker de verschillen worden.

Meer informatie

Voor meer informatie of een vrijblijvende afspraak kunt u contact opnemen met Annemien van der Veen - van de Ploeg, senior adviseur, via telefoonnummer 06 - 22 09 99 93 of per e-mail naar annemien.van.der.veen@bmc.nl.