Cultuuropdrachten 2019 in beeld

Als BMC voeren wij in het kader van cultuur een breed spectrum aan opdrachten uit: van advies over cultuureducatie, het opstellen van cultuurbeleid tot trainingen cultureel ondernemen of interim-opdrachten zoals directievoering. Ook zijn wij betrokken bij bouw- en verbouwactiviteiten en het doorlichten van de bedrijfsvoering. We zijn in staat om complexe opgaven aan te pakken, omdat we vanuit ons team uiteenlopende expertises bijeen kunnen brengen. Ook gaan we verder dan alleen scherpe analyses en mooie vergezichten; onze adviseurs komen allemaal uit de cultuur- en erfgoedpraktijk en zijn uitstekend in staat om de daad bij het woord te voegen als kwartiermaker, programmadirecteur of projectleider. 

Graag delen wij onze mooie praktijken met u. Bekijk de lijst met alle opdrachten die wij in 2019 hebben uitgevoerd.

Musea en erfgoed

De museumsector in Nederland doet het goed; er zijn inmiddels 1,4 miljoen museumkaarthouders en de bezoekersaantallen zijn in de afgelopen 10 jaar meer dan verdubbeld. In 2019 lag het bezoekersaantal op 34 miljoen. Het succes komt vooral door de grote musea in de Randstad en een aantal, vaak provinciale, musea in de regio. Kleine en middelgrote hebben het juist moeilijk. Voor die musea is het de uitdaging zich te profileren op onderscheidende thema’s, zich zo veel mogelijk maatschappelijk te verankeren in de eigen omgeving en slagkracht te vergroten door krachtenbundeling met andere organisaties. 
In Hellevoetsluis hebben we met drie kleine museale/erfgoedorganisaties (Droogdok Jan Blanken, Ramtorenschip Buffel en Stadsmuseum Hellevoetsluis) een plan ontwikkeld om in de vesting te komen tot een museaal themapark over de rijke geschiedenis die deze marinestad heeft. Met binnen- en buitenpresentaties: Fortresse Holland, Marinekwartier Hellevoetsluis. Dit plan zal in 2020 en 2021 worden uitgevoerd.
Andere in 2019 uitgevoerde opdrachten in de museum- en erfgoedsector zijn:

• Analyse exploitatieproblematiek Frans Hals Museum Haarlem
• Ontwikkelen samenwerkingsverband Kasteelmusea Utrecht
• Advisering provincie Nood-Holland m.b.t. OCW-BIS-museum
• Kwartiermaker/interim-directeur Museum van Bommel van Dam Venlo
• Conceptontwikkeling en ondernemingsplan Museum van Marken Delft
• Ondernemingsplan en Kwartiermaker Museum De Wieger Deurne
• Kwartiermaker/aanjager samenwerking musea Schouwen-Duiveland
• Evaluatie Subsidieregelingen Musea 2016-2019 Schouwen-Duiveland
• Toekomstvisie Industrieel Museum Zeeland (IMZ) Sas van Gent
• Toekomstvisie Museum de Acht Zaligheden Eersel/De Kempen
• Het Nieuwe Instituut (HNI) Programmamanagement ‘Architectuur Dichterbij’
• Kostenbeheersingsmodellen Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE)
• Marktonderzoek gebruik digitaal erfgoed door professionals
• Marktonderzoek en toekomstvisie Historisch Centrum Overijssel (HCO)
• Projectleiding Voucherregeling erfgoedsector Overijssel
• Masterplan erfgoedkwartier Willemsoord Den Helder
• Benchmark Museumplein Limburg Kerkrade/Limburg
• Ondernemingsplan + huisvestingsplan Museum Noordwijk 
• Planontwikkeling viering Monetjaar Zaandam

Podiumkunst

Gemeenten zien het als hun verantwoordelijkheid te zorgen voor een passend voorzieningenniveau voor hun inwoners, onder andere op het gebied van sport en cultuur. Zo heeft de gemeente Delft de ambitie om tot 2040 15.000 woningen en 10.000 banen aan de stad toe te voegen. Daartoe zullen de gebieden Schieoevers Noord en rondom NS-station Delft-Zuid getransformeerd moeten worden, waarbij ook gekeken wordt naar een passend voorzieningenniveau op het gebied van cultuur. BMC heeft in 2019 voor de gemeente Delft onderzocht in hoeverre het wenselijk is om binnen deze gebiedsontwikkeling ook een nieuw theater of een multifunctionele zaal te realiseren. 
Andere in 2019 uitgevoerde opdrachten op het gebied van podiumkunst zijn:

• Onderzoek toekomstperspectief poppodium Manifesto Hoorn 
• Bedrijfsanalyse cultuurpodium Groene Engel Oss
• Bedrijfsplan cultuurpodium Gasthuiskerk Doesburg
• Uitwerken toekomstscenario Theater- en Congrescentrum De Hanzehof Zutphen
• Haalbaarheidsonderzoek realisatie nieuw festival voor Moderne Muziek Den Haag
• Projectleiderschap ‘Stad als Podium’ Harderwijk
• Onderzoek publieksmonitoring Hanzehof Zutphen

Cultuurhuizen en Multifunctionele Accommodaties (MFA’s)

In kleinere gemeenten en in wijken van grote steden zijn in de afgelopen decennia veel MFA’s en Cultuurhuizen gerealiseerd. Deze accommodaties bieden onderdak aan het verenigingsleven, programmeren theater- en muziekvoorstellingen en zijn vaak geclusterd met een bibliotheek en/of welzijnsvoorzieningen. In de praktijk blijkt het lastig te zijn om de exploitatie van zo’n cultuurhuis of MFA goed rond te krijgen, mede omdat de huisvestingslasten hoog kunnen oplopen. De veelheid van in elkaar overlopende functies maakt het ook lastig om tot goede budgetprestatieafspraken te komen tussen de gemeente en de instelling(en).
In gemeente Gilze en Rijen heeft BMC in 2019 het functioneren van de beide cultuurcentra (De Schakel en De Boodschap) geanalyseerd en advies uitgebracht over uit te voeren prestaties in het licht van het gemeentelijk cultuur- en welzijnsbeleid, meerjarenonderhoud en de verbetering van de interne organisatie, inclusief de horeca.
Andere in 2019 uitgevoerde opdrachten op het gebied van Cultuurhuizen en MFA’s zijn:

• Onderzoek toekomstscenario’s cultuurcentrum Voorste Venne Heusden
• Haalbaarheidsonderzoek realisatie cultuurhuis Berkel en Rodenrijs 
• Financiële doorlichting, businesscase en samenwerkingsovereenkomst cultuurcluster Het Kruispunt Barendrecht
• Haalbaarheidsonderzoek herhuisvesting en vernieuwde exploitatie wijkcultuurcentrum Ommoord
• Second opinion herontwikkeling Sint Barbarakerk Landgraaf

Cultuureducatie

De sector cultuureducatie is het afgelopen decennium behoorlijk op de schop gegaan. In de vrijetijdssector zijn muziekscholen en centra voor de kunsten in veel gemeenten geherstructureerd, waarbij meer marktwerking is geïntroduceerd. In sommige gemeenten wordt inmiddels het hele cultuuronderwijs overgelaten aan particulier initiatief. 
Wat betreft cultuureducatie in het onderwijs is er juist sprake van meer aandacht en groeiende budgetten. Zowel het rijk als provincies en gemeenten hebben cultuureducatie hoog in het vaandel staan, wat onder andere blijkt uit het programma Cultuur met Kwaliteit.
Voor de organisatie CultuurCompaan (onderdeel van kunstbedrijf Roosendaal) heeft BMC ondersteund bij het aanscherpen van het beleid voor de komende jaren en bij het opstellen van een meerjarige subsidieaanvraag om de structurele subsidie van de gemeente veilig te stellen.
Andere in 2019 uitgevoerde opdrachten op het gebied van Cultuureducatie zijn:

• Sectoranalyse Amateurkunst en kunsteducatie Utrecht
• Strategisch plan van aanpak doorontwikkeling sector cultuureducatie Utrecht
• Projectleiding uitwerking nieuwe subsidieregelingen Fonds Cultuurparticipatie
• Herstructurering kunstonderwijs Rheden

Cultuurbeleid

Veel gemeenten en provincies hebben hun cyclus voor het actualiseren van cultuurbeleid afgestemd op die van het rijk. Met het oog op een volgende kunstenplanperiode (2021-2024) zijn de nodige gemeenten in 2019 al aan de slag gegaan met het opstellen van nieuw cultuurbeleid. Nieuw is dat OCW zoekt naar beleidsmatige samenwerking en afstemming met gemeenten en provincies. Met het oog daarop zijn er culturele regioprofielen opgesteld. BMC heeft er daarvan verschillende mogen begeleiden, bijvoorbeeld het Cultureel Regioprofiel Twente, met de gemeente Enschede als penvoerder.
Andere uitgevoerde opdrachten 2019 op het gebied van cultuurbeleid zijn:

• Cultuurnota 2020-2023 Kampen
• Cultuurvisie Almere
• Cultureel Regioprofiel Flevoland/Almere/Lelystad
• Cultureel Regioprofiel Leiden
• Visiedocument Cultuurbeleid Veere
• Cultuurnota 2020-2023 Alphen a/d Rijn
• Hoofd Cultuur a.i. en cultuurbeleid Breda
• Strategisch adviseur cultuur provincie Flevoland 
• Beleidsbrieven cultuurbeleid Inter Provinciaal Overleg (IPO)
• Regisseur Stedelijke regio Utrecht

Andere opdrachten

• Second opinion herhuisvesting NPO Radio 2 en NPO Radio 5
• Beoordeling toekomstplan Filmhuis Lumen Delft
• Second opinion maatschappelijke businesscase Bibliotheek Rotterdam