BMC ondersteunt Uitvoeringspraktijk Amsterdam: 'Eenzaamheid aanpakken met impact’

De aanpak van eenzaamheid is urgent. Ernstige en matige eenzaamheid nemen nog steeds toe, in alle leeftijdsgroepen, bij mannen en vrouwen en onder mensen van diverse komaf. Uit de laatste Gezondheidsmonitor [1] blijkt dat 43% van alle Nederlanders zich eenzaam voelt. Eenzaamheid hoort bij het leven maar wordt een probleem wanneer het steeds erger wordt. BMC heeft vanaf de start van de ‘Aanpak eenzaamheid Amsterdam’, onder andere 38 experimenten begeleid, met als doel met bestaande projecten en werkwijzen effectiever te werken aan het voorkomen van vereenzaming. De impact na een half jaar is enorm.

Eenzaamheid

Ernstige en matige eenzaamheid neemt nog steeds toe, in alle leeftijdsgroepen, bij mannen en vrouwen en onder mensen van diverse komaf. Uit de laatste Gezondheidsmonitor [2] blijkt dat 43% van alle Nederlanders zich eenzaam voelt, waarvan 10% (zeer) ernstig eenzaam en 33% matig eenzaam. Dit is een stijging ten opzichte van 2012 toen 39% zich eenzaam voelde (waarvan 8% (zeer) eenzaam). Eenzaamheid komt iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, maar bij (zeer) ernstige eenzaamheid zijn er nauwelijks verschillen.

38 projecten

BMC heeft vanaf de start van de ‘Aanpak eenzaamheid Amsterdam’, onder andere 38 experimenten begeleid, met als doel met bestaande projecten en werkwijzen effectiever te werken aan het voorkomen van vereenzaming. De impact na een half jaar is enorm:

• een groep klantmanagers van Werk & Inkomen is getraind op het beter signaleren van eenzaamheidsproblematiek;

• een welzijnsinstelling wijzigt haar aanbod samen met eenzaamheidsexperts om zich beter te richten op eenzame bewoners;

• de talloze organisaties in Amsterdam die maatjes koppelen aan Amsterdammers, gaan vanuit één loket werken, zodat de eenzame Amsterdammer meer op maat geholpen kan worden;

• een lokaal ontwikkelde methode om migrantenvrouwen te helpen om contacten te leggen, ‘Ik ontmoet mij’ van Zina’ (de organisatie van Adelheid Roosen), is nu ook beschikbaar voor migrantenmannen.

Meer lezen over de Amsterdamse aanpak eenzaamheid?

www.amsterdamsnetwerkeenzaamheid.nl

Ook kunt u het boek ‘Lonely in Mokum - Reisgids Verbonden Stad' daar downloaden of bestellen.

Zelfredzaamheid en participatie nemen af

Eenzaamheid hoort bij het leven: iedereen voelt zich wel eens een periode eenzaam. Dat nare gevoel geeft zelfs vaak de impuls om iets ten goede te veranderen (bij een sportclub gaan, weer gaan daten, vrijwilligerswerk zoeken). Eenzaamheid wordt een probleem wanneer het steeds erger wordt. Wanneer mensen zich over een langere periode eenzaam voelen, komen zij in een neerwaartse spiraal terecht. Zij zonderen zich af en gaan steeds negatiever denken, zowel over sociale situaties als over zichzelf. Wanneer iemand dat proces van vereenzaming zelf niet (meer) kan keren, heeft dat grote negatieve invloed op de zelfredzaamheid en participatie. Ernstige eenzaamheid is daarom niet alleen een nare situatie voor een individu, maar ook een probleem van de (lokale) overheid. In Amsterdam voelen 200.000 mensen zich eenzaam. Daarom ontwikkelde de gemeente een aanpak van de eenzaamheid, vanaf de start van het project samen BMC.

Verschillende kennis en kunde samenvoegen

Als adviseurs van BMC constateerden wij dat er verschillende soorten eenzaamheid zijn. Zowel de oorzaken als de gevolgen bestaan uit verschillende factoren. Eenzaamheid raakt aan verschillende levensterreinen van mensen, daarmee aan verschillende beleidsdomeinen en dus ook aan het werk van een groot aantal sociale professionals. Eenzaamheid is een complex probleem dat om maatwerk vraagt. Het aanbod aan oplossingen is hier nog niet op toegesneden. Het richt zich vooral op ontmoeting, vooral voor ouderen, en andere sociaal-culturele activiteiten. Uit de wetenschap weten we echter dat er nog andere soorten werkzame interventies kunnen helpen om vereenzaming te voorkomen en verminderen. Een lokale aanpak van eenzaamheid werkt wanneer sociale professionals, beleidsmakers en ondernemers kennis en kunde over wat werkelijk werkt, samen toevoegen aan hun bestaande praktijk. Dan heeft de aanpak van eenzaamheid impact!

Wat BMC biedt

BMC ondersteunt de lokale aanpak van eenzaamheid op maat van de gemeente met strategisch en inhoudelijk advies, procesbegeleiding en project-/programmamanagement. We stimuleren op enthousiaste en inspirerende wijze de lokale samenwerking tussen beleid, praktijk en wetenschap. We zetten een breed scala aan instrumenten in tijdens verschillende fases van de aanpak.

Fase 1: verkenning van de lokale opgave 

(wat is eenzaamheid, wie zijn er eenzaam, waar wonen ze, welke initiatieven worden al uitgevoerd?)

• Data-analyse

• Verwoorden en verbeelden van levensverhalen

• Klantreizen (persona’s)

• Analyse van de effectiviteit de lokale inspanningen, in het licht van empirische kennis

Fase 2: (in)richten aanpak

(op basis van gekozen ambitie, haalbaarheid en mogelijkheden organiseren, ontwikkelen en implementeren van de aanpak)

• Procesmanagement lokale netwerkontwikkeling

• (Digitaal) toegankelijk maken kennis en kunde

• Lokale aanpak eenzaamheid opzetten en randvoorwaarden regelen voor uitvoering

• Aanjagen en ontwikkelen lokale coalities eenzaamheid

Fase 3: uitvoeren

• Samenwerking met lokale coalitie faciliteren

• Uitvoeren van de aanpak

• Opzetten huisbezoeken (75-plussers)

• Opzetten en begeleiden experimenten

• Monitoren resultaten en effecten

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Marijke Andeweg, senior adviseur bij BMC: marijke.andeweg@bmc.nl, (06) 20 39 74 61

[1] [2] bron: www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/eenzaamheid/cijfers-context/huidige-situatie