21 mrt 2018
Maartcirculaire: vrolijke gezichten bij de collegeonderhandelingen
Extra middelen in het Gemeentefonds
De onderhandelaars in de gemeentehuizen die zich buigen over een nieuw coalitieakkoord hebben wat extra armslag gekregen om tegenstellingen te overbruggen. Een dag voor de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart heeft het Rijk een tussentijdse circulaire uitgebracht over de omvang van de Algemene Uitkering uit het Gemeentefonds. Reden hiervoor is het feit dat het regeerakkoord van het kabinet-Rutte, dat eind vorig jaar is verschenen, ook consequenties heeft voor de hoogte van de Algemene Uitkering. BMC heeft u hierover al eerder geïnformeerd via een aparte nieuwsbrief.
De rekenmeesters van het Rijk hebben het regeerakkoord nadien nog verder nagerekend en uitgewerkt. Dat heeft geleid tot nieuwe cijfers, die de minister van Financiën in december vorig jaar heeft gepresenteerd in de zgn. ‘Startnota’. Via de Maartcirculaire kunnen ook individuele gemeenten nu exact narekenen wat de consequenties zijn voor hun eigen gemeentebegroting voor het komende jaar.
Uitwerking van de Startnota
De Maartcirculaire is een uitwerking van de Startnota en geeft dus geen nieuwe hoofdlijnen. Wat nieuw is, is de uitwerking die eraan is gegeven. Zoals in het regeerakkoord is aangegeven zal het Gemeentefonds in het vervolg meegroeien met de omvang van totale rijksbegroting, terwijl de groei van het Gemeentefonds voorheen gekoppeld was aan de groei van een deel van de rijksbegroting. Met andere woorden: stijgen de rijksuitgaven, dan groeit het Gemeentefonds in het vervolg evenredig mee; wordt er bezuinigd op de rijksbegroting, dan deelt het Gemeentefonds evenredig mee in de pijn. Daarnaast wordt een groot deel van de Integratie-uitkering Sociaal Domein overgeheveld naar de Algemene Uitkering. Beschermd Wonen en het grootste deel van de Participatie-uitkering blijven aparte onderdelen. Dat betekent tegelijkertijd dat gemeenten een groter deel van de groei van de Algemene Uitkering opzij moeten zetten voor loon- en prijsstijgingen. Voorheen werd namelijk via de Integratie-uitkering Sociaal Domein een aparte inflatievergoeding ontvangen en dat komt door de overheveling grotendeels te vervallen.
Een groei tot € 2,2 miljard in 2021
De gezamenlijke gemeenten kunnen extra middelen tegemoetzien, die oplopen tot € 2,2 miljard in 2021. Voor een gemiddelde gemeente van ongeveer 40.000 inwoners betekent dit toch al gauw een voordeel van ongeveer € 4 miljoen in 2021. Daarbij is rekening gehouden met het feit dat de gemeenten een hoger bedrag opzij moeten leggen om de prijsstijgingen in het Sociaal Domein op te vangen. In eerdere jaren is het voordeel weliswaar lager, maar het bedrag van ruim € 1,5 miljoen dat een gemiddelde gemeente in 2019 kan bijschrijven, en bijna het dubbele daarvan in 2020, zal bij de komende collegeonderhandelingen niet direct aanleiding geven voor sombere gezichten.
De accresontwikkeling (groei van de Algemene Uitkering) ziet er ten opzichte van de Septembercirculaire als volgt uit:
Interbestuurlijk programma
Rijk, gemeenten, provincies en waterschappen hebben gezamenlijk afspraken gemaakt over de grote maatschappelijke opgaven waar Nederland de komende periode voor staat, zoals: wonen, klimaat, platteland en zorg. Er is een gezamenlijke agenda met tien opgaven. Het Rijk geeft aan dat de verbreding van de basis van het accres leidt tot een stabielere en hogere uitkering uit het Gemeentefonds. Het Rijk gaat ervan uit dat gemeenten ook financieel willen bijdragen aan deze thema’s.
Meer informatie over deze regelingen vindt u in de circulaire.
Meer informatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met onze adviseurs Erwin Ormel of Siemen Fuite, via telefoonnummer (033)496 52 00.
Een e-mail sturen kan ook.