De toekomst van sport en bewegen, een jaar verder

Hoe ziet onze maatschappij er in 2030 en verder uit? Hoe bewegen we dan, welke sporten beoefenen we dan? Hoe spelen sport- en beweegaanbieders hierop in? Hoe kunnen gemeenten en gemeentelijke uitvoeringsorganisaties meebewegen met deze ontwikkelingen? En vooral: hoe helpen we sportverenigingen (en andere sport- en beweegaanbieders) naar de toekomst in 2030 en verder? Over samenwerking in de sport.

'Verderkijkers'

Dit waren de leidende vragen bij de start van het innovatietraject ‘Sport door de Verderkijker’ (zie eerdere publicaties 'Sport door de Verderkijker' en 'De sportvereniging van 2029' op www.sportknowhowxl.nl). Onder aanvoering van Stichting Rotterdam Sportsupport ontstond een collectief van gemeentelijke sportorganisaties vanuit Amsterdam, Den Haag, Utrecht, Breda. Dit werd aangevuld met het Kenniscentrum Sport. De samenwerkende organisaties trekken sinds begin 2018 met elkaar op als ‘Verderkijkers’. Het unieke traject begon als een reis zonder routekaart. En brainstorm-, inspiratie- en werkbijeenkomsten liepen langs verschillende sporen. Tijdens het eerste jaar hebben adviseurs van BMC procesbegeleiding geboden bij dit enerverende proces. In februari 2019 zijn de eerste inzichten met een breed publiek gedeeld tijdens de bijeenkomst ‘De toekomst van sport&bewegen’. Meer informatie hierover vindt u in dit artikel van het Kenniscentrum Sport.

Start van concrete projecten

'We zijn in 2018 met hoge verwachtingen met elkaar van start gegaan', vertelt Kitty Kalkman van Stichting Rotterdam Sportsupport. 'Het lukte ons om een mooie vaste groep van mensen en organisaties bij elkaar te brengen. We leren sindsdien enorm veel van elkaar. Daarbij zijn we er heel erg op gericht om hier zo veel mogelijk informatie, inspiratie en participatie van buitenaf aan toe te voegen. Het eerste jaar hebben we met name geïnvesteerd in het verhelderen van onze vragen over de toekomst. Ook zijn we met enkele concrete projecten gestart om het werken aan de toekomst concreet en tastbaar te maken. Dat zorgde voor quick-wins. De begeleiding door BMC hielp ons om een stevige basis te leggen, de waan van de dag los te laten en los van kaders over de toekomst na te denken '

Gedeelde opgaven

Kitty Kalkman: 'We zijn via Sport door de Verderkijker doorontwikkeld tot een structureel (groot)stedelijk netwerk rondom sportbeleid en -uitvoeringsorganisaties. We zijn ons bewust van onze gedeelde opgaven. Ook dat we die het beste als collectief kunnen aangaan. We hebben uit het innovatietraject geleerd, dat we heldere doelen en afspraken met elkaar moeten maken. We willen innoveren maar we moeten tegelijkertijd realistisch zijn. Dat betekent in kleine stappen ontwikkelen.'

Hoe gaat het een jaar verder?

De Verderkijkers hebben zich vanaf het begin gericht op diverse aspecten van sport en bewegen in de toekomst. Op technologische ontwikkelingen, bijvoorbeeld, de ontwikkeling van de ‘anders-georganiseerde sport’ en op profielen van Nederlanders met hun toekomstige sport- en beweegbehoeften. Ze richtten zich ook op het klaarstomen van sportverenigingen ‘van nu’ richting de toekomst. Door na te denken over nieuwe vormen van democratische besluitvorming in verenigingen en het doorontwikkelen van de juridische entiteit ‘vereniging’.

Nieuwe partners

Veel van deze projecten lopen nog steeds. En zijn, bijvoorbeeld door de coronacrisis, alleen maar relevanter geworden. De projecten geven invulling aan de ideeën voor de toekomst en bieden concrete oplossingen voor ‘nu en morgen’. De partners komen iedere drie maanden bijeen. Zij rouleren het voorzitterschap en gaan bij elkaar op bezoek. Samen spreken zij over innovatie in relatie tot verenigingsondersteuning, vrijwilligerswerk, werving en behoud van medewerkers, een veilig sportklimaat, besluitvorming (ALV), bestuurswerk en lidmaatschappen. Het gaat ook over de rol van E-sports en over de invloed van werkwijzen als scrum en agile vanuit het bedrijfsleven op sport- en beweegaanbieders. Per thema ontstaan kleine subprojecten met eigen werkgroepen. Inmiddels blijkt dat er nieuwe steden zijn die als partner willen aansluiten.

Betere gesprekspartner

'We zijn allemaal erg blij met de manier waarop we elkaar nu weten te vinden en hoe we van elkaars kennis en kunde kunnen profiteren. Het helpt nog altijd om met elkaar om tafel te gaan. Iedereen doet even de eigen oogkleppen af en neemt de ruimte om anders over zaken na te denken. We spreken nu ook als collectief met het ministerie van VWS of met NOC*NSF, bijvoorbeeld. We zijn als steden op deze manier een veel betere gesprekspartner en kunnen beter onze belangen dienen. Tegelijkertijd ontwikkelen we concrete instrumenten om de verenigingsbestuurder van nu te helpen', aldus Kitty Kalkman.

Onze inbreng

BMC is een adviesbureau dat zich met advies en implementatie richt op het realiseren van oplossingen voor uitdagingen in de publieke sector. Sport en bewegen is een van de werkvelden waarin BMC actief is. We werken veel voor gemeenten en vaak is de vraag van de gemeente gericht op vandaag of morgen, niet op 2030 of verder. Het is echter bijzonder waardevol om goed na te denken over de toekomst. Vooral in een nauwe samenwerking met meerdere gemeenten en partners. Door het bieden van begeleiding in het proces, het aanreiken van werkvormen, het organiseren van werkbezoeken en het aanboren van inspiratie hebben we een geslaagd proces op gang kunnen brengen. Tegelijkertijd hebben we veel geleerd over hoe de gemeenten zich kunnen voorbereiden op de toekomst. En welke obstakels ze moeten overwinnen in de zorgvuldig opgetuigde systeemwereld die er is.

Onze uitdaging

Onze uitdaging is en blijft om gemeenten blijvend te ondersteunen bij het doorontwikkelen van die systeemwereld. Zodat deze dienend kan zijn aan de leefwereld en optimaal aansluit bij de veranderende maatschappij en de behoeften van mensen. Daarom zijn we een traject gestart om samen met gemeenten en partners de wereld van het sociale domein in 2050 te onderzoeken.

Meer informatie en contact

Voor meer informatie of een vrijblijvend gesprek over (de toekomst) van sport- en beweegbeleid binnen gemeenten kunt u contact opnemen met adviseur Bas van der Heijden, via telefoonnummer 033 - 496 52 00 of per e-mail naar bas.van.der.heijden@bmc.nl. U kunt ook gebruikmaken van onderstaand contactformulier.